po polsku
Cywilizacja staro¿ytnego Egiptu
3,5 tysi±ca lat p.n.e. - powstanie pierwszych miast nad Nilem
rola Nilu w tworzeniu struktury pañstwowej - konieczno¶æ budowy i
utrzymania sieci irygacyjnej; pañstwo jako organizator wielkich prac
publicznych (budowa piramid)
1. Okres Starego Pañstwa (ok. 2850 p.n.e. - 2250 p.n.e.)
ok. 2850 p.n.e. - faraon Menes dokonuje zjednoczenia Egiptu Górnego i
Dolnego; stolica w Memfis (Dolny Egipt)
faraon sprawowa³ absolutn± w³adzê ¶wieck± i religijn±; uwa¿any by³ za boga
- wcielenie Horusa
wezyr - wybierany spo¶ród krewnych faraona, a pó¼niej arystokracji -
pe³ni³ funkcjê szefa w³adzy wykonawczej; wspiera³ go kanclerz odpowiedzialny
za kwestie gospodarcze
nomarchowie byli zarz±dcami, sêdziami i kap³anami w poszczególnych
prowincjach (nomach); sprawowali w³adzê dziedzicznie; rewolta nomarchów
spowodowa³a rozpad Starego Pañstwa
2. Okres ¦redniego Pañstwa (ok. 2050 p.n.e. - 1785 p.n.e.)
poskromienie nomarchów i przywrócenie jedno¶ci pañstwa; nomarchowie odt±d
mianowani; stolica najpierw w Tebach, potem w Memfis
wyprawy zbrojne do Libii, Nubii, Sudanu, Palestyny
pojawienie siê uzurpatorów i rozpad pañstwa egipskiego na dzielnice
1730 p.n.e. - Egipt naje¿d¿aj± Hyksosi z Azji Mniejszej, wykorzystuj±c
now± technikê walki: rydwan bojowy; Hyksosi nie opanowali Górnego Egiptu;
walkê z nimi podjêli nomarchowie z Teb; potêga Hyksosów zosta³a z³amana po stu
latach (panowali w Egipcie od 1670 do ok. 1580 pne)
3. Okres Nowego Pañstwa (1580 p.n.e. - 1100 p.n.e.)
odbudowa pañstwa po wypêdzeniu Hyksosów; rozwój prê¿nych kontaktów
handlowych z Afryk±, Azj± i wyspami Morza ¦ródziemnego
podbój Nubii, czasowa okupacja Palestyny i Syrii
faraon Amenhotep IV Echnaton próbowa³ zast±piæ kult starych bogów kultem
Atona - Boga Tarczy S³onecznej - by³a to pierwsza w historii próba
wprowadzenia religii monoteistycznej
4. Rz±dy dynastii obcych
podbój Egiptu przez Asyryjczyków - 671 pne
podbój Egiptu przez Persów - 525 pne; Egipt staje siê czê¶ci± imperium
perskiego
5. Osi±gniêcia cywilizacji egipskiej
wynalezienie pisma hieroglificznego i zastosowanie papirusu
piramidy jako obiekty grobowe w³adców; najwiêksza - piramida faraona
Cheopsa w Gizie
matematyka: wprowadzenie systemu dziesiêtnego (bez zera), u³amki, rozwój
geometrii koniecznej do obliczania wymiarów piramid
astronomia: okre¶lanie terminów wylewu Nilu oraz zaæmieñ
stosowanie technologii balsamowania zw³ok
bogaty system wierzeñ religijnych; wiara w ¿ycie pozagrobowe i idea s±du
po ¶mierci - sêdzi± by³ Ozyrys, w którym widziano tak¿e bóstwo p³odnej natury;
Re by³ bogiem S³oñca; Horus by³ bogiem niebios i opiekunem w³adzy faraonów;
Ptah by³ patronem miasta Memfis, a Amon - patronem miasta Teby
© W³odzimierz Sochacki- zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- pajaa1981.pev.pl